Theo Bộ Nội vụ và Truyền thông Nhật Bản, tính đến 1/1/2017, dân số Nhật Bản đã giảm mức kỷ lục 308.084 người so với 1 năm trước đó, xuống còn 125.583.658 người. Đây là năm thứ 8 liên tiếp dân số Nhật Bản giảm, bất chấp những nỗ lực trong việc giải quyết tốc độ nhanh chóng của già hóa dân số.

Trong  năm 2016, có 981.202 em bé được sinh ra, trong khi số người qua đời ở mức cao kỷ lục 1.309.515 người.

Số lượng trẻ em được sinh ra tại Nhật ngày càng giảm, trong khi số lượng người già lại quá nhiều.

Nhật Bản chứng kiến sự suy giảm dân số tại 41/47 tỉnh thành, giữa bối cảnh tiếp diễn tình trạng di cư đến thủ đô và các vùng lân cận. Tokyo là nơi tăng dân số lớn nhất, với 0,6%, tương đương tăng 77.400 người.

Hokkaido là nơi có sự suy giảm dân số lớn nhất, với con số giảm 33.593 người. Với vấn đề sụt giảm dân số nghiêm trọng như vậy hiện nay Hokkaido là nơi chúng tôi nhận được số lượng đơn hàng lớn nhất hiện nay (xem thông tin các đơn hàng tại đây). Xét về tốc độ suy giảm, tỉnh Akita đứng ở vị trí đầu bảng với tỷ lệ giảm 1,34%, tiếp theo là Aomori và Kochi.

Theo độ tuổi, số người từ 65 tuổi trở lên chiếm tỷ lệ cao kỷ lục với 27,17% trong tổng dân số. Trong khi những người trong độ tuổi 14 trở xuống tiếp tục có xu hướng giảm, chiếm 12,69% trong cuộc khảo sát gần đây nhất.

Nhật Bản là quốc gia có tuổi thọ cao nhất trên thế giới

“Quá mật hóa” hiểu một cách đơn giản là hiện tượng dân số tập trung mạnh và nhanh với số lượng lớn ở các đô thị gây nên một loạt hệ lụy khác về kinh tế, xã hội, môi trường.

Mật độ dấn số tại Nhật Bản

Ngược lại “hoang phế hóa” là hiện tượng dân số của địa phương nào đó suy giảm mạnh làm cho các chức năng kinh tế, xã hội…của nơi đó trì trệ và rơi vào khủng hoảng.

Hai hiện tượng này có liên quan rất chặt chẽ đến chính sách phát triển kinh tế vĩ mô và quy hoạch đô thị. Hiện tượng dân cư nông thôn đổ về thành phố kiếm sống sẽ gây ra cả hai hiện tượng trên.

Đây là hiên tượng được diễn tả bằng thuật ngữ khá khó dịch sang tiếng Việt. Đây là hiện tượng các hộ độc thân tăng lên và mối quan hệ giữa con người với con người ngày càng trở nên hời hợt. Thuật ngữ “xã hội vô duyên” là một từ mới được sinh ra và được sử dụng lần đầu tiên trong chương trình truyền hình của NHK năm 2010. Từ “duyên” ở đây có lẽ được dùng với nghĩa chỉ sợi dây liên hệ giữa con người với con người.

Những người vô cảm ngày càng tăng

Hiện tượng xã hội này có liên quan mật thiết với hiện tượng kết hôn muộn (bankon-晩婚) và già hóa dân sô.

Nhịp sống xã hội công nghiệp và lối sống hiện đại cũng góp phần tạo nên nó. Ozaki Mugen trong “Cải cách giáo dục Nhật Bản” đã từng nhận định rằng “công nghiệp hóa” và “cá nhân hóa” là hai dòng chảy cơ bản của xã hội Nhật Bản từ thời cận đại.

Trong dòng chảy đó mối quan hệ giữa con người với con người trở nên “mỏng đi” và bị bao vây bởi sự “cô độc”. Mối quan hệ gia đình cũng bị phá vỡ khi con cái không sống cùng cha mẹ khi trưởng thành, các chức năng kinh tế, giáo dục, tôn giáo của gia đình chuyển sang cho các tổ chức khác. Những khó khăn của nền kinh tế, sự sụp đổ của chế độ tuyển dụng suốt đời, sự bảo vệ thông tin-quyền riêng tư nghiêm ngặt đã tạo nên những mối quan hệ “khách sáo” và “xa cách”.

" Xã hội vô duyên" là thủ phạm trực tiếp của nạn tự sát (Nhật Bản mỗi năm có khoảng 3 vạn người tự sát). Theo dõi truyền hình Nhật thì thấy rất nhiều trường hợp tự sát là trong lúc khó khăn thiếu người “đồng cảm”, “chia sẻ”….

Xem thêm:

>> 13 lưu ý giúp người lao động không bị lừa đảo khi tham gia XKLĐ Nhật Bản

>> Bảng lương tối thiểu tại 47 tỉnh/thành phố Nhật Bản

>> 8 thay đổi về điều kiện tham gia XKLĐ Nhật Bản