Từ trước tới nay, phía chính phủ Nhật Bản mới chỉ tiếp nhận lao động nước ngoài có trình độ chuyên môn cao hoặc kỹ năng đặc biệt như nhà nghiên cứu, chuyên gia, vận động viên, kỹ thuật viên, kỹ sư có trình độ cao đẳng, đại học trở lên làm việc trong những ngành nước Nhật đang có nhu cầu. Lao động phổ thông được tiếp nhận dưới dạng “thực tập sinh kỹ năng” hay còn được biết tới là XKLĐ đã bộc lộ nhiều vấn đề bất lợi cho cả chủ doanh nghiệp và thực tập sinh

Đọc ngay bài viết: Sự khác nhau giữa visa kỹ năng đặc định và visa thực tập sinh Nhật Bản
 

• Phía thực tập sinh

- Bị trả lương không đúng quy định, hoặc bị trừ các khoản vô lý.
- Quyền lợi của người lao động như bảo hiểm, môi trường làm việc, điều kiện ăn ở không được đảm bảo. Nó bị biến tướng thành dạng “may nhờ rủi chịu” vào cái gọi là lòng tốt của doanh nghiệp chứ không phải là nghĩa vụ phải thực hiện của họ.

- Không được phép tự ý chuyển chỗ làm trừ trường hợp công ty phá sản. 

- Không được bảo lãnh gia đình cũng như gia hạn thời gian làm việc
 

• Về phía doanh nghiệp

- Để công nhân làm được việc trong dây chuyền sản xuất phải trải qua thời gian đào tạo, huấn luỵên nâng cao tay nghề. Quá trình này mất vài năm để đào tạo nên một người thợ quen việc. Có nghĩa là công ty bỏ công đào tạo thực tập sinh sau 3 năm vừa mới quen việc họ thì về nước, thế là công sức đào tạo đúng nghĩa đen là đem cống hiến cho nhân loại, doanh nghiệp mất thời gian đào tạo trong khi đó TTS chưa chắc đã vận dụng được khi về nước

- Tiếp theo việc thay đổi công nghệ, sản phẩm dẫn đến cách thức sản xuất, vị trí công việc phải thay đổi theo. Nhưng khi thuê thực tập sinh thì không được phép giao việc khác với công việc ghi trong kế hoạch thực tập, được lập sẵn cho cả 3 năm. Ví dụ cụ thể là những công ty lớn như Hitachi, Panasonic đã bị cấm không được tiếp nhận thực tập sinh nước ngoài vì lỗi này. Điều này không chỉ đơn giản là bị phạt, mà còn ảnh hưởng đến hình ảnh công ty.

Tuy nhiên, tình trạng thiếu lao động ở các công ty vừa và nhỏ tại Nhật Bản khá phổ biến. Do vậy các doanh nghiệp nhỏ và vừa đã tập hợp lại để vận động cho phép tiếp nhận lao động phổ thông. Kết quả của quá trình vận động ấy là chương trình visa mới kỹ năng đặc định tokuteigino

>>> Tham khảo ngay: Nhật Bản chính thức hoàn thiện 2 visa mới dành cho TTS chương trình XKLĐ Nhật

Chương trình visa mới này giải quyết được 3 vấn đề chính

- Bảo vệ người lao động nước ngoài được đối xử công bằng như lao động Nhật

- Thực hiện 126 biện pháp hỗ trợ cả trong công việc và cuộc sống cho lao động nước ngoài: như nhà ở, mở tài khoản ngân hàng, tư vấn bằng tiếng mẹ đẻ...

- Cho phép công ty Nhật tuyển lao động trực tiếp - Thời gian làm việc dài hơn < 3-5 năm TTS + 5 năm tokuteiginou1 + thời gian không hạn chế với tokuteiginou2

Tham khảo ngay: 5 điểm đáng chú ý về tư cách lưu trú mới kỹ năng đặc định khi đi XKLĐ Nhật

Cho đến thời điểm này bộ khung pháp lý và đường hướng thực hiện cho chương trình visa này đã xong rồi. Chỉ còn đợi các bộ chủ quản của từng ngành ra hướng dẫn thực hiện cụ thể về kỳ thi trong nước. Chính phủ Nhật cũng đang đàm phán và ký kết thoả thuận với chính phủ các nước được chọn. Tuy nhiên từ lúc ký kết đến lúc thực hiện sẽ cần thời gian, nhanh hay chậm là tuỳ việc triển khai của từng nước. 
 

>>> Thủ tục, hồ sơ xin visa kỹ năng đặc định 1 cho TTS chi tiết từ A - Z

Như vậy trong khoảng thời gian 1 năm từ tháng 4/2019 đến tháng 3/2020, đối tượng có cơ hội lớn nhất sở hữu visa mới là thực tập sinh dự kiến hoàn thành chương trình thực tập sinh của 14 ngành quy định, và thi đỗ kỳ thì chuyển giai đoạn của thực tập sinh

Chương trình visa này sẽ hướng tới những lao động có tay nghề, hay gọi đúng nhất là “người thợ lành nghề”. Cái để chứng minh mình là người thợ có tay nghề, chứ không phải lao động phổ thông chính là chứng chỉ thi đỗ kỳ thi tay nghề quốc gia. Cơ hội thì có rồi nhưng mà có giơ tay ra mà tóm lấy được không thì lại là do mình nhé. Chúc các bạn thành công!